Modelovereenkomsten in de bouw: wat moet je weten?

Waarom zijn modelovereenkomsten belangrijk in de bouwsector?

De bouwsector leunt zwaar op flexibiliteit. ZZP'ers, freelancers en ingehuurde specialisten zijn onmisbaar bij het realiseren van strakke planningen en specialistisch werk. Maar juist door die flexibele inzet ontstaan risico’s op schijnzelfstandigheid, vooral bij langdurige of intensieve samenwerkingen.

Sinds de invoering van de Wet DBA is het extra belangrijk om duidelijk te maken of een samenwerking écht zelfstandig is. Modelovereenkomsten van de Belastingdienst kunnen daarbij helpen. Ze zijn bedoeld om vooraf duidelijkheid te bieden over de arbeidsrelatie, en om risico’s op boetes of naheffingen te verkleinen.

Wat is een modelovereenkomst?

Een modelovereenkomst is een standaardcontract dat door de Belastingdienst is goedgekeurd. In dit contract staat beschreven hoe de samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer is ingericht, zónder dat er sprake is van een dienstbetrekking.

Belangrijk is dat het contract niet alleen op papier klopt. De samenwerking moet in de praktijk ook zo verlopen als afgesproken. Doe je dat niet? Dan loop je alsnog het risico op correcties door de fiscus.

Wanneer heb je een modelovereenkomst nodig?

Een modelovereenkomst is niet verplicht, maar wel verstandig als er twijfels kunnen ontstaan over de gezagsverhouding. Bijvoorbeeld:

• Als de zelfstandige langdurig voor één opdrachtgever werkt.
• Als hij werkt binnen een team van vaste medewerkers.
• Of als de werkzaamheden moeilijk te onderscheiden zijn van die van collega’s in loondienst.

In al deze gevallen kan een modelovereenkomst voorkomen dat een samenwerking als verkapt dienstverband wordt aangemerkt.

Tip: Als er geen enkele sprake is van gezagsverhouding of inbedding in de organisatie, is een modelovereenkomst vaak niet nodig.

Hoe kom je aan een modelovereenkomst?

De Belastingdienst heeft verschillende goedgekeurde modelovereenkomsten gepubliceerd op haar website. Deze kun je downloaden op de website van de belastingdienst. Je kunt kiezen uit:

• Algemene modellen: voor verschillende sectoren en situaties.
• Branchegerichte modellen: specifiek afgestemd op bijvoorbeeld zelfstandigen in de bouw.

Als opdrachtgever en opdrachtnemer deze gebruiken én naleven, biedt dat meer zekerheid richting de Belastingdienst.

Dus, wat hebben we geleerd?

Een modelovereenkomst is geen overbodige formaliteit, maar een krachtig hulpmiddel om je samenwerking juridisch stevig neer te zetten. Zeker in de bouw, waar de lijnen tussen zelfstandigheid en loondienst soms dun zijn, biedt zo’n overeenkomst duidelijkheid en bescherming voor beide partijen.

Maar onthoud: het succes van een modelovereenkomst hangt af van de praktijk. Alleen als afspraken ook echt worden nageleefd op de werkvloer, heb je er iets aan bij een controle door de Belastingdienst. Werk je regelmatig met ZZP’ers? Of ben je zelf zelfstandig actief in de bouw? Dan is het verstandig om je goed te verdiepen in de regels.